Przejdź do treści

Fundacja Insolwencyjna AID

czy jest możliwe oddłużenie bez ustalenia i wykonania planu spłaty wierzycieli?

plan spłaty

Czy jest możliwe oddłużenie bez ustalenia i wykonania planu spłaty wierzycieli1?

Szereg wpisów na tej stronie poświęciliśmy tematyce planu spłat. Opisujemy w nich czym jest plan spłat, ile trwa jego realizacja i co możesz zrobić, by wpłynąć na jego ostateczny kształt. Podkreślamy też, że wykonanie planu spłaty ma kluczowe znaczenie dla Twojego oddłużenia. Istotą oddłużenia jest umorzenie w całości wszystkich ujawnionych w toku postępowania upadłościowego zobowiązań upadłego, niezależnie od tego w jakim stopniu je zaspokoiłeś. Oznacza to, że Ty jesteś wolny od długów, a wierzyciele nie mogą domagać się od Ciebie ich spełnienia.

W typowej sytuacji, oddłużenie nie jest możliwe bez wcześniejszego wykonania planu spłaty wierzyciele. Zdarzają się jednak także sytuacje nietypowe, wyjątkowe i właśnie je opiszemy poniżej.

Według przepisów okolicznością decydującą o oddłużeniu bez ustalania planu spłaty jest osobista sytuacja upadłego, która w oczywisty sposób wskazuje na niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat. Jeżeli sytuacja ta jest trwała, umorzenie jest bezwarunkowe, jeżeli natomiast może ulec zmianie, zobowiązania umarza się warunkowo.

Przykłady sytuacji osobistej uzasadniającej oddłużenie bez ustalenia planu spłat

Wskazany powyżej wariant oddłużenia bez konieczności realizowania wieloletnich spłat na pewno brzmi atrakcyjnie dla wszystkich osób rozważających złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Należy jednak wyjaśnić, że realna szansa na zastosowanie tego rozwiązania w stosunku do dłużnika przez sąd upadłościowy jest niewielka. O sytuacji osobistej która trwale uniemożliwia wykonywanie jakichkolwiek spłat mówi się, gdy dłużnik nie ma możliwości wykonywania jakiejkolwiek pracy, przy jednoczesnym braku majątku lub złym stanie zdrowia. Przykładowo na umorzenie zadłużenia bez konieczności wykonywania planu spłaty wierzycieli może liczyć:

  • matka wychowująca samotnie dzieci, która po śmierci ich ojca popadła w zadłużenie, a osiągane zarobki pozwalają jej wyłącznie na pokrycie bieżących kosztów życia2,

  • terminalnie chory dłużnik, niedysponujący jakimikolwiek dodatkowymi źródłami przychodów3

Jak widać, wymogi dla uzyskania oddłużenia w tym trybie są rygorystycznie i będą mogli liczyć na nie wyłącznie najbardziej doświadczeni przez los dłużnicy.

Kiedy umorzenie bezwarunkowe, a kiedy warunkowe?

Powyżej wspomnieliśmy, że oddłużenie w tym trybie może być warunkowe lub bezwarunkowe. Wydanie przez sąd postanowienia o warunkowym umorzeniu Twoich zobowiązań bez ustalenia planu spłaty oznacza, że sąd dostrzega szansę na poprawę Twojej sytuacji osobistej w przyszłości. Według Sądu możesz odzyskać możliwość realizowania planu spłat. W przypadku takiego rozstrzygnięcia niepewność będzie trwała przez pięć lat, licząc od dnia prawomocności postanowienia Sądu o warunkowym umorzeniu zobowiązań. W tym okresie każdy z wierzycieli (ale Ty także, jako upadły) może złożyć wniosek o ustalenie planu spłaty wierzycieli, a Sąd, po dokonanej analizie, może przyjąć że Twoja wcześniejsza niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat ustała. Przykładowo dłużnik, który chorował nowotworowo w okresie prowadzenia postępowania upadłościowego obecnie jest w fazie remisji w związku z czym wrócił do pracy zarobkowej. Przy czym musi być to rzeczywista zmiana sytuacji osobistej dłużnika, nie zaś jej odmienna ocena przez sąd.

Jeżeli natomiast sąd uzna, że Twoja niezdolność do wykonywania jakichkolwiek spłat jest trwała, postanowienie o umorzeniu zobowiązań będzie bezwarunkowe.

Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej o oddłużeniu lub chciałbyś, by specjaliści przeanalizowali Twoją sytuację pod kątem możliwości umorzenia Twoich zobowiązań, skontaktuj się z Fundacją.

1 Sprawdź także przepisy ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 794 ze zm.) – art. 491(16) PU.

2 P. Zimmerman, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 8, Warszawa 2024, art. 491(16).

3 R. Adamus, Prawo upadłościowe. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2021, art. 491(16).